آمریکا در سال‌های اخیر برای مقابله با نفوذ و قدرت چین در منطقه اقیانوس آرام و اقیانوس هند (ایندو-پاسفیک) علاوه بر تلاش برای تقویت روابط با کشورهای این منطقه، ناوشکن‌ها و کشتی‌های خود را نیز در این منطقه مستقر کرده و هر از گاهی به آب‌های تحت حاکمیت چین در دریای جنوبی چین نزدیک می‌شود؛ این اقدامات تنش‌زای آمریکا موجب برخوردهای ناایمن نیروهای دریایی دو طرف و تنش کلامی مقامات پکن و واشنگتن شده است.
با وجود این واکنش ها در پکن، پیش از این، «جو بایدن»، رئیس جمهوری آمریکا در واکنش به این سفر احتمالی گفته بود که پنتاگون در حال حاضر این سفر را ایده خوبی نمی‌داند. از سوی دیگر پلوسی به دلیل نگرانی‌های امنیتی در پاسخ به سوالی درباره سفر احتمالی به تایوان، از اظهار نظر درباره برنامه‌های سفر خودداری کرد.
مقامات آمریکایی اخیراً حتی در مورد سیاست های نظامی و خارجی چین از جمله امتناع چین از پیوستن به تحریم ها علیه روسیه به دلیل بحران اوکراین، ابراز نگرانی کرده اند، چرا که دولت آمریکا به خوبی شاهد است که در جنگی که خودش در اوکراین در شرق اروپا راه انداخته است، موفق نبوده است.
وزارت امور خارجه چین نیز در این ارتباط برای پلوسی آرزوی بهبودی کرد و از واشنگتن خواست تا سفر به این جزیره را که پکن آن را متعلق به خود می‌داند به تعویق نیاندازد؛ بلکه آن را لغو کند.
روزنامه گلوبال تایمز چین امروز (چهارشنبه) نوشت: “تان کفی Tan Kefei” سخنگوی وزارت دفاع این کشور دیروز در یک نشست خبری هشدار داد که پکن به این سفر قطعاً واکنش نشان خواهد داد و اقداماتی قوی برای خنثی کردن هرگونه مداخله گری خارجی و تلاش های جدایی طلبانه انجام خواهد داد.
تایوان جزیره‌ای خودمختار در شرق چین و تحت حاکمیت دولت مرکزی چین است و پکن در چارچوب سیاست «چین واحد»، این جزیره را جزئی از سرزمین خود می‌داند، با این وجود دولت آمریکا به رغم اعتراض‌های پکن در سال‌های اخیر و به ویژه در دولت کنونی فروش تسلیحات نظامی به جزیره تایوان و حمایت از جریان‌های جدایی طلب این منطقه را افزایش داده است.
رسانه های غربی مدعی هستند که ایالات متحده و استرالیا نگران این هستند که چین ممکن است یک پایگاه نظامی در جزایر سلیمان ایجاد کند. آنها معتقدند به این ترتیب چین در تلاش است تا نفوذ خود را در این زمینه گسترش دهد.
وی ضمن آنکه خواستار احترام آمریکا به اصل چین واحد و عدم حمایت از استقلال تایوان شد، تصریح کرد: چنانچه سفر پلوسی به تایوان انجام شود، اصل چین واحد و مفاد سه بیانیه مشترک چین و آمریکا را به طور جدی نقض و به حاکمیت و تمامیت ارضی پکن آسیب جدی وارد می‌کند.
ژنرال میلی در این خصوص در گفت وگو با خبرنگاران گفته بود که این نگران‌کننده است زیرا چین این کار را صرفاً به دلایل خیرخواهانه انجام نمی‌دهد. آنها در تلاشند تا نفوذ خود را در سراسر منطقه گسترش دهند و این پیامدهای بالقوه ای دارد که لزوماً برای متحدان و شرکای ما در منطقه مطلوب نیست.»
اظهاراتی که به شدت از سوی دولت چین رد شد و نه تنها با واکنش تند پکن، بلکه با واکنش بسیاری از مقامات و شخصیت های آمریکایی و حتی غربی نیز رو به رو شد.
“مارک میلی” رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا یکشنبه گذشته قبل در سفر به اندونزی به عنوان بخشی از تور آسیا-اقیانوسیه که با نشست روسای دفاعی در سیدنی در اواخر این هفته به پایان می رسد، گفته بود که ارتش چین در برخورد با سایر نیروهای فعال در منطقه آسیا-اقیانوسیه به طور فزاینده و قابل توجهی در هوا و دریا تهاجمی می شود، چون رهگیری هواپیماها و کشتی های آمریکا و متحدانش توسط نیروهای چینی در ۵ سال گذشته به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.
گزارش شده است که این سفر که اعتراض تندی را از سوی پکن به دنبال خواهد داشت، پس از سفر سال ۱۹۹۷ «نیوت گینگریچ»، رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان، می‌تواند اولین سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به این جزیره طی ۲۵ سال اخیر باشد.
البته دولت چین در اعتراض شدید یه این اقدام، ضمن اعلام اینکه نیروی دریایی چین این ناوشکن را مجبور کرده عقب‌نشینی کند، تأکید کرد: این اقدامات تنش‌زای آمریکا نقض آشکار حاکمیت پکن است و دولت چین طی چند روز اخیر واکنش های شدیدی نسبت به اظهارات رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا و تصمیم رئیس نمایندگان آن کشور به تایوان داشته است.
روزنامه “فایننشال تایمز” نیز به نقل از چند مقام آگاه غربی به این مسائل ادعا کرد که هشدارهای خصوصی چین به آمریکا به پاسخ نظامی احتمالی در صورت انجام این سفر اشاره می‌کند.
طبق گزارش ها، حتی خلبان چینی به مسیر پرواز هواپیمای استرالیایی به شیوه خطرناکی نزدیک شد و توده ابری از نوارهای کوچک آلومینیومی را رها کرد که برخی از آنها در کارکرد موتور هواپیمای استرالیایی اشکالاتی ایجاد کرده است.
واکنش های خارج از چین به تنش اخیر آمریکا با چین
همچنان که تنش ها پیرامون موضع تایوان میان آمریکا و چین با واکنش چین ادامه دارد، در خارج از چین نیز نخست وزیر سابق استرالیا روز دوشنبه درباره پیامدهای فاجعه بار سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان هشدار داد و آن را برای منطقه و جهان فاجعه آمیز خواند.
البته بعداً در همان ایام (فروردین) «درو همیل» از اعضای برجسته کنگره در این باره گفت که تست کرونای پلوسی مثبت شده است و این دیدار برای مدت نامعلومی به تعویق خواهد افتاد.
ترامپ مدعی شد:” «ما ملتی هستیم که به روسیه اجازه دادیم اوکراین را ویران کند و صدها هزار نفر را بکشد. اوضاع بدتر خواهد شد و اگر من فرمانده کل قوا بودم هرگز این اتفاق نمی افتاد… و چین با تایوان نفر بعدی است.»
به ادعای این ژنرال آمریکائی، در ماه گذشته، یک خلبان جنگنده J-۱۶ چینی طبق گزارش ها، خدمه یک هواپیمای گشتی استرالیا را در حریم هوایی بین المللی بر فراز دریای چین جنوبی تهدید و برای آن خطر ایجاد کرده است.
این شبکه به نقل از یک مقام آمریکایی در این خصوص اعلام کرد:پکن ممکن است هواپیماهای جنگی را نیز به منطقه شناسایی دفاع هوایی جزیره تایوان بفرستد، کاری که در چند ماه گذشته نیز بارها انجام داده است.
ماه گذشته بود که یک ژنرال نیروی هوایی ایالات متحده در مطلب اعتراضی با شکایت از اینکه پکن می تواند زرادخانه خود را ۵ تا ۶ برابر سریع تر از واشنگتن و با هزینه های بسیار کمتری بسازد، ادعا کرد که جاه طلبی های ژئوپلیتیک چین «یک تهدید حیاتی برای شیوه زندگی ما و آزادی هایی است که فرزندان ما ممکن است از آن لذت ببرند یا شاید هم به خاطر چین نتوانند از آن لذت ببرند.»
از میان مقامات و شخصیت های آمریکایی نیز واکنش به این سفر کم نبود، از جمله “هنری کیسینجر” وزیر خارجه پیشین آمریکا نیز به جو بایدن بایدن در مورد خطر سیاست های تقابل بی پایان با چین هشدار داد.
وی روز یکشنبه در مصاحبه با شبکه اقتصادی بلومبرگ Bloomberg کشورش اظهار داشت: آمریکا با ادامه روند تقابل بی پایان در روابط با چین به اهداف خود نخواهد رسید. دیدگاه های داخلی در مورد چین بر روی بایدن و دولت های پیشین در آمریکا تاثیر فراوانی گذاشته است. جلوگیری از هژمونی چین و هر کشور دیگری بسیار مهم است، اما نمی توان از طریق تقابل دائمی به این نتیجه رسید.
کسینجر افزود: وضعیت سیاسی داخلی آمریکا از دوران جنگ ویتنام بسیار بدتر است. باید از طریق “سیاست های انعطاف پذیری دوران نیکسون” برای کاهش سردی در روابط آمریکا و چین و همچنین مشکلات موجود در روابط روسیه و اروپا استفاده کرد. ادامه روابط پر پیچ و خم آمریکا و چین می تواند به یک درگیری جهانی تبدیل شود.
«سابینا چانگ» نماینده اقتصادی و فرهنگی تایپه در امریکا هم به سی ان ان ادعا کرد که تایوان «هیچ اطلاعاتی در مورد سفر برنامه ریزی شده مزبور دریافت نکرده است.»
به گزارش رویترز، وی که در نشست مجازی «بیستمین سالگرد صدور بیانیه رفتار طرف‌ها در دریای جنوبی چین» صحبت می‌کرد، در ادامه افزود: مسئله دریای جنوبی چین را باید خود کشورهای منطقه و هم‌جوار حل و فصل کنند.
گزارش ها حاکی است که در اثنای تشدید تنش میان چین و آمریکا، قرار است خانم «وندی شرمن» معاون وزیر امور خارجه آمریکا و «کارولین کندی» سفیر آمریکا در استرالیا ماه آینده میلادی به جزایر سلیمان سفر کنند؛ موضوعی که کارشناسان آن را عامل تشدید تنش های خطرناک میان واشنگتن و پکن می دانند.
کارشناسان سیاسی پیش بینی می کنند که با توجه به هشدارهای شدید پکن احتمال لغو سفر پلوسی به تایوان زیاد است و در صورت انجام این سفر واشنگتن لازم است تا هزینه های آن را بپردازد و این هزینه ها می تواند منجر به بروز تنش در این منطقه از جهان همزمان با درگیری ها در اوکراین باشد.
