در بسیاری از موارد، دانشگاه‌های ژاپن توسط رقبای چین، کره جنوبی و سنگاپور خود شکست خورده‌اند.
به عقیده کارشناسان این حوزه کاهش دانشگاه‌های ژاپن در این رتبه‌بندی‌ها ریشه در اصلاحاتی دارد که وزارت علوم حدود ۳۰ سال پیش انجام داد و دانشگاه‌های ملی را به سازمان‌های اداری مستقل تبدیل کرد، به این معنی که آنها باید به طور مؤثر از نظر مالی از خودشان دفاع کنند.
دانشگاه توکیو در این لیست در رتبه ۳۹ قرار گرفت (رتبه سال قبل آن ۳۵ بود)، در حالی که دانشگاه کیوتو از رتبه ۶۱ در سال گذشته به رتبه ۶۸ سقوط کرد.
شهرت دانشگاه‌های ژاپن در عرصه جهانی نیز به همان اندازه نگران‌کننده است. چراکه اخیرا، با انتشار رتبه‌بندی تایمز هایر اجوکیشن، ۱۰۰ مؤسسه آموزش عالی برتر سال ۲۰۲۳ رتبه‌بندی شدند که تنها دو دانشگاه ژاپنی در این لیست قرار گرفتند.
حال باید دید دولت ژاپن برای اصلاح این مشکلات و بهبود شرایط آموزش عالی در این کشور، چه تدابیری می‌اندیشد.
به گزارش ایسنا به نقل از دویچه‌وله، فضای آموزشی در ژاپن این روزها چالش‌های زیادی دارد. چرا که افراد دانشگاهی این کشور نگران هستند که کاهش جمعیت ژاپن منجر به ورشکستگی بیشتر دانشگاه‌های خصوصی می‌شود.
دانشگاه‌های ژاپنی در حال سقوط در رتبه‌بندی برترین مؤسسات دانشگاهی جهان هستند و بسیاری از آنها برای تأمین بودجه تحقیقاتی خود با مشکل مواجه هستند. از طرفی دیگر، تعداد کمتری از دانشجویان بین‌المللی، ژاپن را برای تحصیل خود انتخاب می‌کنند و تعداد دانشجویان دکتری ژاپن نیز در حال کاهش است.
این رتبه‌بندی ناامیدی بزرگی برای دولت ژاپن بود. این در حالی است که ۱۰ سال پیش، وزارت علوم ژاپن هدف خود را برای داشتن حداقل ۱۰ دانشگاه در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر در دهه آینده تعیین کرده بود.
کاهش جمعیت، کاهش تعداد دانشجویان خارجی، کاهش حمایت‌های دولتی و فرصت‌های بیشتر در خارج از کشور، چالش‌های جدی برای تحصیلات عالی در ژاپن ایجاد کرده است.
در مجموع ۷۸۰ دانشگاه، کالج و مدرسه حرفه‌ای در ژاپن وجود دارد که تا سال ۲۰۲۲ میلادی حدود ۳ میلیون دانشجو ثبت نام کرده‌اند.
تعداد کل دانشجویان ژاپن در دهه گذشته تقریباً بدون تغییر بوده است، اما احتمالاً در آینده نزدیک شروع به کاهش خواهد کرد. در سال ۱۹۹۲ میلادی، ۲.۰۵ میلیون جوان ۱۸ ساله در ژاپن وجود داشت. اما در سال ۲۰۲۲ میلادی به تعداد تنها ۱.۱۲ میلیون نفر رسید.