در عصر کنونی، تأثیر رسانهها و نقش مسلط آنها در شکلدهی و مدیریت افکار عمومی بر کسی پوشیده نیست. از این رو رسانههای جمعی، منبع مهم قدرت در جهت منافع افراد، گروهها و کشورها به حساب میآیند.
هجدهمین مجمع عمومی «سازمان خبرگزاری های آسیا و اقیانوس آرام» (اوآنا) از فردا(دوشنبه ۲ آبان ماه ) در تهران با حضور هیات هایی از ۴۳ خبرگزاری از ۳۵ کشور عضو این سازمان برگزار می شود؛ نشستی که در جریان آن، ریاست دوره ای سه ساله از خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی به خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) واگذار خواهد شد.
سناریوی تکراری و دائمی «ایران هراسی»
همچنین غول های رسانه ای غرب در حالی کوچک ترین مسائل و مشکلات داخلی ایران را برجسته می کنند که چشمان خود را بر روی بزرگترین مصائب خود بسته اند. نمونه عینی آن همزمانی ۲ رخداد فروریختن ساختمان متروپل در آبادان و تیراندازی در تگزاس بود که رفتار متفاوت رسانههای غربی در میزان و چگونگی پوشش اخبار مرتبط با آنها از استانداردهای دوگانه این رسانهها در کار ویژه خبررسانی حکایت می کرد.
دوشنبه دوم خردادماه بخشهایی از مجتمع ۱۱ طبقه «متروپل» در آبادان فرو ریخت؛ سانحهای که بیش از ۴۰ قربانی بر جای گذاشت. روز بعد از سانحه متروپل یعنی سوم خرداد یک حادثه تیراندازی در مدرسه ابتدایی شهر اوالد ایالت تگزاس رخ داد که به کشته شدن ۱۹ دانشآموز و ۲ معلم منجر شد.
امروزه نیز رسانههای غربی نقشی اساسی در ایجاد و تغییر نگرش افراد به جهان پیرامون و واقعیتهای زندگی دارند، زیرا رخدادها را آنگونه که میخواهند بازنمایی میکنند. از همین رو رسانهها یکی از عوامل مؤثر بر ساخت ذهنیت یکایک افراد جامعه درباره یک موضوع مشخص و به عنوان ابزار بازنمایی جهان واقعی و پیرامونی به شمار میروند.
پیشبرد همزمان پروژه «روس هراسی» و «چین هراسی»
به عنوان نمونه دیپلماسی ایران هفته گذشته با تحریمها و اظهار نظرهای مقامات غربی درباره ادعای ارسال پهپاد به روسیه و استفاده از آن در جنگ اوکراین مواجه بود که مجددا تهران و پایتختهای غربی را در فضای تنش قرار داده است. با وجود اینکه ایران این ادعاها را رد کرده اما رسانههای غربی به مساله ارسال پهپاد بسنده نکرده و بحث و ادعاهای خود را حتی به حضور مستشاری ایران در کریمه کشاندهاند.
بنابراین می بینیم که مقامات و رسانههای غربی در روزهای اخیر پوشش و اظهارات گستردهای را درباره آنچه ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه میخوانند، به پا کردهاند.
ضمن اینکه در جریان این اجلاس فرصت مغتنمی به دست خواهد آمد تا ضمن شناخت جریان سازی رسانه های غربی، راهکارهای جمعی برای تقابل و خنثی سازی آنها حاصل شود.
گزارش فوق از این واقعیت پرده برداشت که نه قوانین و مقررات حوزه خبر و روزنامهنگاری بلکه نظامیان در این زمینه تصمیمگیر هستند. همان گونه که پیشتر اشاره شد مقامات نظامی و امنیتی در حوزه سیاست خارجی و بینالملل نیز بر خبرنگاران و عکاسان حکمرانی میکردند.
بازیگران اروپایی و آمریکا میکوشند با استفاده از جریانسازی خبری به کمک رسانههایی که در اختیار دارد یا رسانههای وابستهای که به نوعی خوراک تبلیغاتی خود را از رسانههای غربی دریافت میکنند و همچنین از سوی رسانههایی که دارای اهداف مشترکی علیه جمهوری اسلامی ایران هستند، سناریویهای مختلفی را طراحی و به شیوههای مختلف، تهران را در مجامع جهانی محکوم کنند. آنها همچنین در صددند از طریق جوسازی رسانه ای با هدایت و جهتدهی به افکار عمومی جهان، بستر را علیه جمهوری اسلامی ایران از تحریم تا سایر اقدامات فراهم کنند.
با نگاهی به سرخط عناوین رسانه های غربی، نگاه ضدچینی و ضدروسی آنها مشخص می شود. آنها در حالی ایران و برخی بازیگران را به کمک تسلیحاتی به روسیه متهم می کنند که خود همواره خبر ارسال میلیاردها دلار اسلحه و کمکهای مالی به اوکراین یعنی حمایت از یک طرف جنگ را با افتخار منتشر میکنند.
بنابراین در شرایط کنونی که فرصت برای برگزاری نشست و هم اندیشی خبرگزاری های آسیا و اقیانوس آرام» با عنوان اوآنا فراهم شده است، انتظار می رود که کارشناسان و صاحب نظران حوزه رسانه به مکانیسم های مشترک و سازنده و نیز راهکارهایی برای تعمیق تعاملات با هدف شناخت تاکتیک های رسانه ای- روانی غرب و برملا کردن آن ها دست یابند.
رسانه های آمریکایی در حالی که حتی تصویر یک جسد از دانش آموزان را نشان ندادند و به بازتاب تصاویر هوایی و حاشیه ای پرداختند که طی روزهای متوالی، آواربرداری متروپل را زیر ذره بین داشتند.
عکاسان مطبوعاتی تنها توانستند آنچه را که خارج از مدرسه قابل مشاهده بود، ثبت کنند. رسانهها به تصاویر پس از تیراندازی دسترسی نداشتند. بنابراین تصمیمگیری درباره انتشار تصاویر گرافیکی از این وضعیت غیرممکن است.
هجدهمین مجمع عمومی اوآنا از روز دوشنبه در تهران با حضور هیات هایی از ۴۳ خبرگزاری از ۳۵ کشور عضو این سازمان برگزار شود.